In de jaren zeventig en tachtig vonden hele volksstammen dat het anders moest op de Nederlandse radio. De omroepen moesten elke dag kunnen uitzenden i.p.v. iedere publieke omroep 1 dag per week. Sommige filosofeerde zelfs over lokale en commerciële omroepen in Nederland.
We wisten als omroepbazen aan de zijlijn allemaal wel hoe het moest worden, want immers de beste stuurlui staan aan wal toch?
Inmiddels is het 2022 en verlangen hele volksstammen weer terug naar dat radiolandschap van toen.
We hebben het de afgelopen 40 jaar allemaal zien veranderen, en is het een verbetering? We hebben het Nederlandse radiolandschap zien veranderen naar commerciële fabrieken met zo’n 2000 tracks in de Play list en radio dj’s die moeten scoren tussen de richtlijnen van alle commerciële radiobazen. De lokale omroepen die in de voetsporen van al die bekende populaire radiopiraten moesten stappen, zijn er nog het slechts vanaf gekomen. Met wat brievenbussen geld en een subsidiepotje wat via de gemeente in je woonplaats eindigt, mag je dan lokale radio maken.
Ikzelf denk nog vaak terug naar de Hilversum 3 uitzendingen van begin jaren 80, de populaire Tros, Veronica en vooral de zomertoer van Radio Veronica op Hilversum 2. Radioprogramma’s die massaal opgenomen werden op cassettebandjes. Gelukkig verschijnen dit soort cassette opnames steeds meer digitaal online.
Ook Goeiemorgen met Bart van Leeuwen, Kletskop of Nederland Muziekland, stuk voor stuk radioprogramma’s die door miljoenen beluisterd werden.
Niet alleen de discjockeys en het radio landschap veranderde maar ook de werkkamer of te wel de studio van de dj veranderde door de jaren heen. Van twee pick-ups, mengtafel, Jinglemachines met stapels gekleurde carts en een stapel grammofoonplaten, is een ruimte met beeldschermen en camera’s geworden.
Het is allemaal steriel ingericht en je moves worden vastgelegd door camera’s. Het magische van radio is eraf tegenwoordig, vroeger maakte je denkbeeldig beelden bij situaties die de dj vertelde, radio is het theater van de gedachten.
Gemak dient de mens en zeker de diskjockey, het is allemaal vele malen handiger geworden. Waar je vroeger met plakband en tape monteerde, edit je nu op de letter en ademhaling nauwkeurig je items. Maar toch blijft de liefde voor dat oude apparatuur bestaan, eerst denk je bij jezelf, ik ben een ouwe sentimentele gek. Maar er zijn gelukkig volksstammen die ook weg zwijmelen bij het zien van oude radiostudio’s.
Neem nou bijvoorbeeld de oude mono en stereo dj-tafels van Hilversum 3, hoe vaak zat je als jonge radiofreak niet foto’s te analyseren met wat voor apparatuur daar stond. Gelukkig is dat oude Hilversum 3 apparatuur allemaal bewaart gebleven en weer uit het archief gehaald. Twee fanatieke apparatuur liefhebbers hebben de oude dames uit elkaar gehaald. Weerstanden, condensatoren, faders, het is allemaal met liefde en zorg gerestaureerd. En gelukkig maar want dit apparatuur mag niet verloren gaan, er is geschiedenis meegeschreven. Ferry Maat, Felix Meurders, Lex Harding, de grote Frits Spits hebben allemaal daarmee jou en mijn lievelingsprogramma’s mee gepresenteerd.
Bij Radio Classic Sunday gebruiken we in één studio ook nog de oude vertrouwde Jinglemachine met Carts, waarom? Omdat het puur sentiment is en sfeer geeft in een radiostudio. Ëén keer per maand is het gewoon stapels Carts, grammofoonplaten en je weer dat jongetje van toen met radio idealen voelen.
Jan Staphorst.